معرفی حقوق پزشکی

تعریف رشته :

رشته حقوق پزشکی، گرایشی از رشته حقوق خصوصی است که عمدتاً به چگونگی رابطه حقوقی میان پزشک و بیمار، قراردادهای پزشکی، مسئولیت مدنی، کیفری و انتظامی پزشک و سایر اصناف مرتبط مانند داروساز، پرستار، بیمارستان و اشخاص حقوقی مرتبط با بهداشت و درمان و به طور کلی به مطالعه حقوق اشخاص در معرض بیماری، بیمار و یا در رابطه با موضوعات پزشکی می پردازد. هم چنین با توجه به تحول و رشد روز افزون فن آوری و دانش پزشکی و ظهور موضوعات جدید، این رشته سعی در تبیین مسائل حقوقی نوظهور با رعایت حقوق شهروندی و احترام به کرامت انسانی و آزادی های ذاتی بشر دارد.

هدف رشته :

هدف از تعریف و راه اندازی این رشته، آشنا کردن دانش آموختگان با حقوق بیماران، حقوق و تعهدات پزشکان و سایر اشخاص حقیقی و حقوقی مرتبط با درمان، بهداشت و سلامت است. دانش آموخته رشته حقوق پزشکی در پایان دوره، می تواند به تبیین رابطه حقوقی میان بیمار و پزشک یا نهاد درمانگر دست بزند، از حقوق شهروندی مرتبط با سلامت آگاه باشد، نقش، جایگاه و تکالیف حاکمیت در قبال بهداشت و درمان را دریابد و نسبت به مسائل نوظهور پزشکی با درنظرگرفتن حقوق و آزادی های شهروندی موضع صحیح حقوقی اتخاذ کند. 

ضرورت و اهمیت رشته :

با توجه به پیشرفت تصاعدی دانش پزشکی و پررنگ تر شدن هرچه بیشتر نقش و جایگاه آن در زندگی روزمره شهروندان، ضرورت دارد به طور خاص و در قالب یک رشته مستقل مقطع کارشناسی ارشد حقوق به مطالعه و تبیین حقوقی روابط ناشی از درمان، حقوق وابسته به سلامت اشخاص، جایگاه و نقش اشخاص حقوقی عمومی در برخورداری شهروندان از سلامت و موقعیت های خاص حقوقی مانند سلامت جامعه کارگری، سالمندان، معلولان و بیماران خاص پرداخته شود. هم چنین به واسطه توسعه شتابان فن آوری پزشکی پاسخ به سوالات مبتلابهی که تا کنون سابقه ای نداشته اند – هم چون روش های پزشکی درمان ناباروری و شبیه سازی- وظیفه حقوق پزشکی است.

نقش و توانایی فارغ التحصیلان :

دانش آموختگان این رشته می توانند به عنوان مشاور حقوقی بیماران، پزشکان و نهادهای خصوصی و دولتی مرتبط با بهداشت و درمان مشغول به کار شوند. هم چنین از دانش فازغ التحصیلان حقوق پزشکی می توان در سیاست گذاری های عمومی حوزه بهداشت و درمان، تدوین لوایح مرتبط و آیین نامه های مورد نیاز استفاده کرد. با توجه به گسترش علاقه مندی و توجه به این رشته در جامعه ما، در آینده نزدیک دانش آموختگان رشته حقوق پزشکی می توانند در دانشگاه های معتبر کشور به تدریس دروس مختلف مرتبط با حقوق پزشکی و نیز تأسیس و راه اندازی این رشته در سایر دانشگاه ها مشغول شوند.   

پیشگامی دانشگاه علم و فرهنگ در احیای گرایش حقوق پزشکی :

در حالی که با وجود گذشت بیش از 6 سال از تصویب این گرایش، هیچ دانشگاهی زمینه لازم را برای ارائه گرایش حقوق پزشکی مهیا نساخته بود، دانشگاه علم و فرهنگ در سال 1400 با احیای این گرایش و بهره گیری از مجرب ترین اساتید حوزه حقوق و اخلاق پزشکی، نقشی مهم در معطوف داشتن توجه جامعه علمی به این رشته ایفا کرد؛ چنان که اکنون شاهد تلاش هایی برای راه اندازی این گرایش در دیگر دانشگاه های کشور هستیم و علاقه مندی جامعه دانشگاهی به این حوزه، نشان از آینده ای درخشان برای تحصیل در این زمینه دارد.